Ιξώδες και βαθμοί ιξώδους

Το ιξώδες των λιπαντικών κινητήρων αναφέρεται στο πόσο εύκολα ρέει το λιπαντικό σε συγκεκριμένη θερμοκρασία. Για παράδειγμα, σε υψηλές θερμοκρασίες η ροή των λεπτόρρευστων λιπαντικών μοιάζει με αυτή του νερού, ενώ των παχύρρευστων λιπαντικών μοιάζει περισσότερο με αυτή του μελιού. Τα λεπτόρρευστα λιπαντικά προστατεύουν τον κινητήρα κατά την εκκίνηση σε χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς λόγω της πιο εύκολης ροής τους μειώνουν γρήγορα τις τριβές. Αντίθετα, σε υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις, τα παχύρρευστα λιπαντικά είναι αποτελεσματικότερα στη διατήρηση του πάχους του λιπαντικού φιλμ που δημιουργείται μεταξύ των λιπαινόμενων επιφανειών.

Πώς μετράται το ιξώδες; Η SAE (Society of Automotive Engineers) ανέπτυξε μια κλίμακα τόσο για τα λιπαντικά κινητήρων όσο και για τα λιπαντικά συστημάτων μετάδοσης.

Τι είναι οι βαθμοί ιξώδους  των λιπαντικών κινητήρα;

Με βάση την κλίμακα “SAE” στα λιπαντικά κινητήρα το ιξώδες έχει καθιερωθεί να ταξινομείται ως "XW-XX". Το γράμμα "W" προέρχεται από τη λέξη «χειμώνας» (Winter) και ο αριθμός που προηγείται του "W" υποδεικνύει τη ροή του λιπαντικού σε χαμηλές θερμοκρασίες. Όσο μικρότερος είναι αυτός ο αριθμός, τόσο πιο λεπτόρρευστο είναι το λιπαντικό στο κρύο.

Έτσι, το λιπαντικό κινητήρα με ιξώδες 5W-30 ρέει ευκολότερα σε χαμηλές θερμοκρασίες από το 10W-30, αλλά δυσκολότερα από το 0W-30. Ένας κινητήρας που λειτουργεί σε ψυχρό κλίμα, όπου το λιπαντικό κινητήρα τείνει να ρέει δυσκολότερα λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών, θα επωφεληθεί από ιξώδες 0W ή 5W.

Ο δεύτερος αριθμός μετά το "W" υποδεικνύει το ιξώδες του λιπαντικού στους 100°C (βαθμούς Κελσίου). Αυτός ο αριθμός αποτελεί το μέτρο της αντίστασης που προβάλλει στη ροή το λιπαντικό σε υψηλές θερμοκρασίες. Για παράδειγμα, το λιπαντικό με ιξώδες 10W-30 σε υψηλότερες θερμοκρασίες ρέει ευκολότερα σε σχέση με το 10W-40.

Μονότυπα λιπαντικά όπως SAE 30, 40 ή 50 δεν χρησιμοποιούνται πλέον στους σύγχρονους κινητήρες αυτοκινήτων, αλλά μπορεί να απαιτούνται για χρήση σε μερικούς παλιότερους.